ژئوشیمی و پترولوژی دایک های توده گرانیتوییدی قاسم آباد (جنوب غرب نیشابور)

توده گرانیتوییدی قاسم آباد در 45 کیلومتری جنوب غربی شهرستان نیشابور قرار دارد. این توده به درون مجموعه افیولیتی سبزوار نفوذ کرده است و دارای طیف ترکیبی دیوریت، کوارتز دیوریت، گرانودیوریت و گرانیت می باشد و ترکیب غالب آن گرانودیوریت است. دایک های متعددی به درون این توده تزریق شده اند که به لحاظ شرایط و روابط صحرایی به 6 گروه تقسیم شده اند. این دایک ها ترکیب حدواسط تا اسیدی دارند و بافت های پلوتونیکی و ساب ولکانیکی نشان می-دهند. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی دایک های تیپ 1 ترکیب میکرودیوریتی، دایک های تیپ 2 ترکیب آندزیتی، دایک های تیپ 3 و 4 ترکیب داسیتی، دایک های تیپ 5 ترکیب گرانیتی و دایک-های تیپ 6 ترکیب دیوریتی دارند. از نظر تقسیم بندی ژنتیکی، توده گرانیتویید قاسم آباد و دایک های موجود در آن به گرانیتوییدهای نوع i تعلق دارند. این دایک ها دارای ماهیت متاآلومین و کالکوآلکالن هستند. شواهد ژئوشیمیایی موید نقش تبلور تفریقی و به مقدار کمتر آلایش ماگمایی در تکوین و تحول ماگمای سازنده این دایک ها است. این دایک ها از عناصر نادر خاکی سبک غنی شدگی و از عناصر نادر خاکی سنگین تهی شدگی نشان می دهند. آنومالی منفی عناصر با شدت میدان بالا نظیر nb و ti در سنگ های مورد مطالعه از ویژگی های بارز سنگ های کالکوآلکالن و قوس آتشفشانی است. توده گرانیتوییدی قاسم آباد و دایک های موجود در آن از نظر جایگاه تکتونیکی از نوع گرانیتوییدهای قوس آتشفشانی هستند و در زمره گرانیتوییدهای جزایر قوسی (iag) قرار می گیرند. با توجه بررسی های ژئوشیمیایی و ایزوتوپ های nd- sr دایک های موجود در توده گرانیتوییدی قاسم آباد با توده هم منشأ هستند.